ام.آر.آی چیست و چه کاربردی دارد؟

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام.آر.آی) آزمایشی است که از یک آهنربای قوی، امواج رادیویی و یک رایانه برای دیدن جزئیات بدن شما استفاده می شود، پزشک شما می تواند با این آزمایش نحوه درمان را نیز تشخیص دهد و بر خلاف اشعه ایکس و سی تی اسکن ،ام.آر.آی از اشعه یونیزاسیون منفی پرتو ایکس استفاده نمی کند. این بخش از بهداشت و سلامت نمناک به ارائه نکات و توضیحاتی درباره ی این مطلب پرداخته شده است.

ترس از ام آر آی

درطول اسکن ام آر آی
اسکنر ام.آر.آی یک سیلندر کوتاه است که هردو طرف آن باز است، شما روی یک تخت موتوری که درون اسکنر قرار دارد دراز میکشید و بسته به اینکه چه بخشی از بدن شما اسکن میشود، ابتدا پا و یا سر را وارد اسکنر کنید.

در بعضی موارد روی قسمتی از بدن که اسکن میشود مانند سر یا سینه قابی که شامل گیرنده هایی است قرار میگیرد تا سیگنال های ارسالی از بدن شما را در طول اسکن انتخاب کند و به گرفتن تصویر باکیفیت و بهتر کمک میکند.

یک رایانه برای استفاده از اسکنر ام.آر.آی استفاده میشود که در یک اتاق جداگانه برای جلوگیری از میدان مغناطیسی اسکنر قرار دارد، رادیوگراف کامپیوتر را در اتاقی جداگانه اداره میکند، شما قادر به صحبت با رادیوگراف خواهید بود، شمارا در یک مانیتور تلویزیونیمی بینند، .یک دوست و عضو خانواده ممکن است مجاز به بودن در کنار شما باشد، معمولا والدین درکنار بچه ها هستند.

هرکسی که با شما بماند از او سوال خواهد شد که شی فلزی با خود دارد یا خیر، آنها باید دستورالعمل های مشابهی را در مورد پوشاک و حذف اشیا فلزی دنبال کنند، برای جلوگیری از تارشدن تصاویر مهم است که قسمتی از بدن که اسکن میشود ثابت بماند.

چرا ام.آر.آی انجام میدهیم؟
ام.آر.آی به پزشک کمک می کند تا یک بیماری و یا آسیب را تشخیص دهد و نحوه و چگونگی درمان را شروع می کند، ام.آر.آی در قسمت های مختلف بدن انجام می شود خصوصا برای دیدن بافت های نرم و سیستم عصبی کارآمد تر است.

ام.آر.آی مغز و نخاع به دنبال شناسایی آسیب مویرگ های خونی ،آسیب مغزی، سرطان، مالتیپل اسکلروزیس (ام.اس)، آسیب نخاعی و سکته مغزی هستند، ام.آر.آی قلب و مویرگ های خونی به دنبال شناسایی بسته شدن رگ های خونی، آسیب های ناشی از حمله قلبی، مشکلات قلبی و مشکلات ساختار قلب هستند.

ام.آر.آی استخوان و مفاصل به دنبال شناسایی عفونت های استخوانی، سرطان، آسیب مفصلی، مشکلات دیسک ستون فقرات، گردن و کمر درد با علائم عصبی هستند.

ام آر آی

انواع ام آر آی و مشکلاتی که این روش برایشان تجویز می شود
در پاسخ به سوال برای کدام مشکل باید حتما ام آر آی انجام شود باید بگوییم که این روش انواعی دارد و برای تشخیص برخی مشکلات و جزئیات جدی که درادامه خواهید خواند تجویز می شود.

گردش خون

کاربردهای ام آر آی
برای بررسی سلامت این اندام ها میتوان از ام.آر.آی استفاده کرد:

پستان(در زنان)
کبد
کلیه ها
تخمدان(در زنان)
پانکراس
پروستات(در مردان)
نوع خاصی از ام.آر.آی که به نام ام.آر.آی عملکردی (اف.ام.آر.آی) شناخته می شود ، فعالیت مغز را نشان می دهد، این تست به جریان خون در مغز شما نگاه می کند تا بررسی کند هنگام انجام وظایف خاص چه مناطقی از مغز فعال می شود.

یک اف.ام.آر.آی می تواند مشکلات مغزی مانند اثرات سکته مغزی و نقشه برداری از مغز را درصورت ابتلا به صرع یا تومور برای جراحی تشخیص دهد، پزشک شما برای برنامه ریزی روند این درمان از این آزمایش استفاده می کند.

کاربرد ام آر آی

قبل از اسکن ام آر آی
در روز تصویربرداری ام.آر.آی شما باید بتوانید غذا خوردن، نوشیدن و مصرف هرگونه دارویی را طبق معمول انجام دهید ، مگراینکه موارد دیگری توصیه شود، در بعضی موارد ممکن است از شما خواسته شود تا 4 ساعت قبل اسکن چیزی نخورید و گاهی از شما خواسته می شود مقادیر زیادی آب بنوشید، البته چنانچه در بخش سلامت نمناک گفته ایم این عمل بستگی به محل اسکن شما دارد.

زمانی که به بیمارستان رسیدید از شما درخواست می شود تا پرسش نامه ای را برای ارائه وضعیت سلامتی و سوابق پزشکی تان تکمیل کنید، این پرسش نامه به کارکنان پزشکی این اطمینان را می دهد تا با خیال راحت اسکن را انجام دهند، پس از تکمیل پرسش نامه از شما درخواست میشود تا برای رضایت اسکن امضا کنید.

از آنجایی که اسکنر ام.آر.آی میدان مغناطیسی قوی را به وجود میاورد توصیه میشود اشیا فلزی شامل ساعت، جواهرات مانند گوشواره ،گردن بند ،حلقه تزئینی نوک سینه و بینی،پروتز های دندانی ( دندان مصنوعی)، سمعک، کلاه گیس(برخی از کلاه گیس ها جزئی از فلز دارند) را از بدن خود دور کنید، اشیای ارزشمند معمولا در صندوق امانات نگهداری می شوند.

بسته به اینکه چه قسمتی از بدن شما اسکن میشود از شما درخواست میشود تا گان بیمارستانی بپوشید، .اگر نیازی نبود تا گان بپوشید باید لباسی بدون سوتین، دکمه، زیپ فلزی، کمربند، بست و یا قلاب بپوشید.

اگر تصمیم دارید در طول اسکن از آرام بخش استفاده کنید، نیاز دارید که از یک دوست و یا عضوی از خانواده بخواهید تا شما را به منزل برساند ، زیرا تا 24 ساعت اول قادر به رانندگی نخواهید بود.

بچه ها و جوانان پیش از انجام اسکن ام.آر .آی ممکن است بیهوشی عمومی را دریافت کنند، این به این دلیل است که ثابت ماندن در اسکن خیلی مهم است و کودکان و زمانیکه بیدار هستند قادر به ماندن نیستند.

MRI مغز
از این روش برای تشخیص پارگی و جابجایی دیسک های بین مهره های ستون فقرات، صدمات و تومورهای نخاع ، تومورهای مغز ، خونریزی ها و به خصوص سکته های مغزی استفاده می شود.

همچنین علاوه بر بررسی مغز و نخاع و چشم از آن برای بررسی گوش و بسیاری از دیگراعضاء موجود در ناحیه سر و گردن استفاده می شود. در MRI از بخش های مختلف مغز تصاویر کاملا تفکیک شده ای گرفته می شود و با آن وضعیت بیماران مبتلا به سردرد حمله ای و ناگهانی؛ ضعف و دوبینی بررسی می شود.

رنگینه کنتراست ام آر آی
برخی از اسکن های ام.آر.آی شامل تزریق رنگینه کنتراست می شوند تا بافت ها و رگ های خونی به وضوح و با جزییات بیشتر ظاهر شوند، گاهی اوقات رنگینه کنتراست می تواند باعث عوارض جانبی مانند احساس بیماری ،تحریکات پوستی، سردرد و سرگیجه شود، این اثرات جانبی معمولا خفیف هستند و زیاد طولانی نمی باشند.

همچنین ممکن است که رنگینه کنتراست باعث آسیب بافتی و اندامی در افراد مبتلا به بیماری کلیوی شود ، اگر سابقه بیماری کلیوی دارید ممکن است یک آزمایش خون برای تعیین بهبود عملکرد کلیه از شما گرفته شود تا مشخص شود میتوانید اسکن را انجام دهید یا خیر، اگر قبل از تزریق سابقه واکنش های آلرژیک و هرگونه مشکلات لختگی خون دارید کارکنان را مطلع کنید.

ام آر آی ؛ بی هوشی و آرام بخش
اسکن ام.آر.آی یک آزمایش بدون درد است، بنابراین بیهوشی و داروی ضد درد معمولا نیاز نیست، اگر شما ترس از تنگنا دارید میتوانید یک آرام بخش خفیف برای ریلکس شدن از پزشک و یا مشاور خود قبل از اسکن درخواست کنید.

MRI ستون مهره ها
بهترین روش برای بررسی وضعیت آسیب ها و مشکلات عودکننده ستون مهره ها در بیمارانی است که مورد عمل جراحی ستون مهره قرار گرفته اند و همچنین آنطور که در سلامت نمناک اشاره کرده ایم برای بررسی بیرون زدگی یا تورم غیرعادی دیسک، تنگ شدن و ناراحتی کانال میانی ستون مهره ها کاربرد دارد.

ستون فقرات

MRI استخوان و مفصل ها
در این روش وضعیت تمام استخوان ها و مفصل ها، بافت های نرم به خصوص بخش های متصل به آن ها ، تاندون ها، رباط ها، عضلات، غضروف ها مورد بررسی قرار می گیرد.

MRI حفره شکم
از این روش برای بررسی دقیق وضعیت اندام های درونی حفره شکم مانند کبد، غدد فوق کلیه و پانکراس، زمانی که پزشکان نتوانند بیماری را با استفاده از سی تی اسکن و اولتراسون تشخیص دهند، استفاده می شود. شاخص ترین کاربرد MRI حفره شکم، بررسی وضعیت است.

MRI ویژه دستگاه گردش خون
از این روش برای بررسی وضعیت قلب و رگ ها ، رگ های مرتبط با گردن (کاروتید) و مغز ، رگ های محوطه شکم به ویژه رگ های مرتبط به کلیه ها استفاده می کنند. روش دیگری برای تصویربرداری از اندام ها و بافت های درونی بدن با کمک امواج مغناطیسی و امواج رادیویی وجود دارد که سام.آر.آی نامیده می شود.